Erken Bizans Dönemi

• Kültürel ve Dini Değişimler: Bizans döneminin başlangıcında ada, Hristiyanlığın yayılması ile dini ve kültürel bir dönüşüm yaşadı. Adada birçok kilise ve manastır inşa edildi, bu da adanın dini önemini artırdı.
• Arap Akınları: 7. ve 8. yüzyıllarda ada, Arap akınlarına maruz kaldı. Araplar, Bizans İmparatorluğu’nun zayıfladığı dönemlerde adayı birkaç kez yağmaladı. Bu akınlar, adada önemli yıkımlara ve nüfus kayıplarına neden oldu.

Orta Bizans Dönemi

• Nea Moni Manastırı: 11. yüzyılda Bizans İmparatoru IX. Konstantinos Monomakhos tarafından inşa ettirilen Nea Moni Manastırı, adanın en önemli Bizans dönemi yapılarından biridir. Bu manastır, Bizans mimarisi ve mozaikleri ile ünlüdür ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer almaktadır.
• Ekonomik Canlanma: Bizans İmparatorluğu’nun 10. ve 11. yüzyıllarda yeniden güçlenmesiyle ada, ekonomik olarak yeniden canlandı. Tarım, ticaret ve mastik üretimi gibi faaliyetler yeniden önem kazandı.

Geç Bizans Dönemi

• Ceneviz ve Venedik Rekabeti: 13. yüzyılda, Bizans İmparatorluğu’nun IV. Haçlı Seferi sırasında Konstantinopolis’in düşmesiyle birlikte ada, kısa bir süre Venedik ve Ceneviz gibi İtalyan şehir devletlerinin etkisi altına girdi.
• Palaiologos Restorasyonu: 1261’de Bizans İmparatorluğu’nun yeniden kurulmasıyla ada tekrar Bizans kontrolüne girdi. Ancak, bu dönem Bizans’ın zayıf olduğu ve sürekli tehditler altında olduğu bir dönemdi.
• Ceneviz Hakimiyeti: 1346 yılında, Cenevizli Zaccaria ailesi adayı ele geçirdi ve ada, 1566’da Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilene kadar Ceneviz yönetimi altında kaldı. Ceneviz hakimiyeti sırasında ada, mastik üretimi ve ticareti ile önemli bir ticaret merkezi olmaya devam etti.

Bizans Dönemi Kültürel ve Dini Mirası

• Kiliselar ve Manastırlar: Bizans döneminde adada inşa edilen kiliseler ve manastırlar, adanın dini ve kültürel yaşamının merkezindeydi. Bu yapılar, Bizans mimarisi ve sanatının örneklerini sergilemektedir.
• Nea Moni Manastırı: Özellikle Nea Moni Manastırı, Bizans dönemi mozaikleri ve mimarisi ile adanın en önemli tarihi yapılarından biridir. Manastır, 1042 yılında IX. Konstantinos Monomakhos ve karısı Zoe tarafından inşa edilmiştir ve Bizans sanatının önemli örneklerini barındırmaktadır.

Ekonomik ve Sosyal Yaşam

• Mastik Üretimi: Bizans döneminde mastik üretimi, adanın ekonomisinin temel taşlarından biri olmaya devam etti. Mastik, sadece ticari bir ürün olarak değil, aynı zamanda dini törenlerde ve tıbbi amaçlarla da kullanılıyordu.
• Tarım ve Ticaret: Ada, Bizans İmparatorluğu’nun ticaret ağına dahil olarak zeytinyağı, şarap ve diğer tarım ürünlerinin üretimi ve ticaretinde önemli bir rol oynadı. Bu dönemde ada, Ege Denizi’nde önemli bir ticaret merkezi olarak konumlandı.

Sakız Adası’nın Bizans dönemi, adanın dini, kültürel ve ekonomik gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Ada, Bizans İmparatorluğu’nun bir parçası olarak, çeşitli saldırılara rağmen, dini ve kültürel mirasını korumayı başarmış ve bu miras günümüzde de görülebilir. Bu dönem, adanın tarihindeki zenginliklerin ve çeşitliliğin önemli bir yansımasıdır.